هدف اين مقاله بررسي چگونگي كاربست فناوري اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در تربيت معلم و در يك رويكرد وسيعتر در توسعه مدارس است. براي آمادهسازي دانشجويان تربيت معلم و معلمان آينده جهت كار در جامعه به شدت در حال تغيير و سرشار از اطلاعات و فناوري، موسسات آموزش عالي در كشورهاي مختلف استراتژيهاي گوناگوني را براي كاربست فاوا در تربيت معلم اعمال ميكنند.بررسي و تجزيه و تحليل جهتگيريها و استراتژيهاي به كار رفته در كاربست فاوا در سيستمهاي آموزشي كشورهاي مختلف ميتواند مسير حركت ما را در بستري كه تنها عنصر ثابت آن تغيير است، تا حدود زيادي روشنتر نمايد. در همين راستا مقاله حاضر مطالعهاي كيفي از نوع فراتركيبي جهت تحليل و تركيب مطالعات و كاربست فاوا در آموزش، به خصوص در تربيت معلم، ميباشد. نتايج به دست آمده در دو مقوله اصلي شامل كاربست فاوا در آموزش ضمن خدمت معلمان و كاربست فاوا در آموزش پيش از خدمت معلمان، آورده شده است. جهتگيريها و استراتژيهاي به كار رفته در كاربست فاوا در آموزش پيش از خدمت معلمان بايستي مبتني بر رويكرد گلچين شدهاي باشد كه برنامه استراتژيك، دسترسي مناسب به نرم افزار و سخت افزار و پشتيباني در موسسات و رشته مورد نظر، ارائه فعاليتهاي تدريس سازنده، ايجاد شبكه ميان دانشجويان تربيت معلم و معلمان، افزايش مهارت فاوا مدرسان معلمي و ارشادگرها، و موارد مشابه را در خود داشته باشد. در همين راستا اثربخشترين نحوه كاربست فاوا در موسسات آموزشي، به كارگيري تركيبي از استراتژيهاست. براي كاربست فاوا در تربيت معلمان و در يك رويكرد كلي تر توسعه مدارس، لازم است بر هر دو نوع آموزش پيش و ضمن خدمت معلمان تاكيد گردد. در ابتدا رويكردهاي كاربست فاوا در توسعه مدارس بحث ميشود؛ سپس روشهاي كاربرد فاوا در آموزش پيش از خدمت و ضمن خدمت معلمان مورد بحث قرار ميگيرد و نهايتاً اين دو حوزه كاري به يكديگر ارتباط داده شده و به جستجوي شباهتها و تفاوتهاي آنها پرداخته ميشود.
This article looks at the integration of ICT in teacher education in the wider perspective of school development, which puts on focus both in-service and preservice teacher education. To prepare teacher-education students for work in a rapidly changing, information rich and technology based society, the key strategies in integration of ICT in teacher education programs and provides implications and directions for future analyses of ICT integration efforts are analyzed. A metasynthesis exercise was undertaken, to analyze and synthesize the studies and examples of best practice to integrate ICT in education particularly in teacher education. The results were provided into two main parts including: - ICT in inservice teacher education; - ICT in pre-service teacher education. Discussing the examples of practices and strategies, it is argued that addressed strategies are complementary, thus a combination of the given strategies may be more efficient way in integrating ICT in teacher education programs.